İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nin 5. maddesi "Hiç kimse işkenceye ya da acımasız, insanlık dışı ya da onur kırıcı ceza ya da muameleye uğratılamaz" ifadesiyle çıtayı sadece siviller için belirlemiyor. Bir süredir, aynı İnsan Haklarının askerler için de geçerli olduğu fikriyle hareket eden bir oluşum var.
Askerlikte bu tür insan hakları ihlali teşkil edebilecek uygulamaların olmayacağı, veya bazısının başına hiç gelmeyeceği gibi geçerliliği kendinden menkul iddialara sapmayalım hemen. Zorunlu askerlik hizmetini yapmakta olanlardan bizzat dinleyeceğimiz kişisel hikayeler ne tür hak ihlalleriyle karşı karşıya kalındığını anlamak için yeterli olacaktır. Eğer çevremizden henüz duymadıysak http://www.askerleranlatiyor.blogspot.com/ sitesindeki kişisel hikayelere şöyle bir göz gezdirmemiz yeterli olacaktır.
Başlıcaları sistematik dayak, din ve vicdan özgürlüğünün zedelenmesi, gerekli sağlık hizmetlerinden yoksun olma gibi ihlaller. Kol kırılır yen içinde kalır mantığıyla genelde sineye çekilen bu haksızlıklarla mücadele etmenin bir yolu da http://www.askerhaklari.com/ sitesinden ulaşabileceğiniz sistem.
Site üzerinden, hak ihlali oluşturan durumla ilgili şikayette bulunulabiliyor (https://spreadsheets.google.com/spreadsheet/viewform?formkey=dHlmRnpkZ3lfaFpMbDNIT3VoSmJhVFE6MQ ). Bu şikayet kişi için bir dilekçe haline getiriliyor ve Meclis İnsan Hakları Komisyon'una ulaşıyor. Ya da, askerhaklari@gmail.com adresine gönderilen bir e-posta ile şikayet iletildiğinde aynı şekilde bu bir dilekçe olarak komisyona gönderiliyor.
Böylece şikayet askeri hiyerarşi sistemi içerisinde ele alınmaktansa, sivil bir kurum üzerinden hemen işleme alınmış oluyor. Başvurunun takibi de sivil bir gözlemci tarafından sonuna kadar yapılıyor. Şikayetin hukuksal bir zemini olup olmadığı ortaya çıkmış oluyor. Bu da bundan sonraki sürece ışık tutuyor. Bu şekilde tüm hak ihlallerine dair şikayetlerin bir sivil merkezde toplanmış olması, hem genel olarak sağlıklı sayısal veriler elde edilmesini olanaklı kılıyor, hem de çözümün gündelik ve geçici değil, sistematik bir biçimde temin edilmesini imkanlı kılıyor.
Kısacası bu sistem sadece, zorunlu askerlikteki hak ihlallerine dair genel bir tablo sunmakla kalmıyor. Hem her bir ihlal için ivedilikle çözüme ulaşmayı mümkün kılıyor. Hem sayısız genç için koşulların iyileştirilmesi anlamına gelecek bir denetim mekanizması kuruyor.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder