TSK Savunma'ya; Jandarma İçişleri'ne bağlanacak! Ordu küçülecek ve profesyonelleşecek, paşa sayısı azalacak...

Hükümet, Anayasa değişikliğiyle, TSK'nın görev alanını yeniden düzenlemek için kolları sıvadı. 

Başbakan Erdoğan zor bir karar arefesinde; ya TSK'ya darbe gerekçesi veren 35’nci maddeyi de anayasa değişikliğinin içine alacak ve halka demokrasi tercihi yapın diyecek ya da darbeleri engelleme söylemini bir başka bahara bırakacak.

AK Parti kurmayları, ‘askeri vesayet' tartışmalarına neden olan, TSK'nin İç Hizmet Kanunu'nda ‘sivilleşmeyi' getirecek düzenlemeyi, Anayasa değişikliği paketine eklemeyi tartışıyor. Anayasa'da yapılacak değişiklikle TSK'nin görevi ‘dışarıya karşı ülkeyi savunmak' olarak tanımlanacak.

Habertürk'ten Hasan Öymez'in haberine göre AK Parti kurmayları'nın tartıştığı Anayasa'nın 117. maddesi, aynı zamanda Genelkurmay Başkanı'nın kime bağlı çalışacağını da düzenliyor. Jandarma için Fransa'da olduğu gibi 'military police' modeli getirilecek. Bu düzenlemeyi Anayasa paketine alıp almamak için son kararı Erdoğan verecek. Darbelere yasal gerekçe oluşturduğu öne sürülen TSK İç Hizmet Kanunu'nun 35'inci maddesinin yeniden düzenlenmesi ve "iç güvenlik" sisteminin İçişleri Bakanlığı'na aktarılması için radikal düzenlemeler yapılacak.

GÜVENLİK ÜÇE BÖLÜNECEK

Anayasa değişikliği ile böylesi bir görev tanımına gidildikten sonra, güvenlik, 'iç güvenlik', 'dış güvenlik' ve 'sınır polisi' olmak üzere 3'e ayrılacak.Türk Silahlı Kuvvetleri sadece dış güvenlikten sorumlu olacak. Sınırların korunması da özel eğitimli sivil personelden oluşan Sınır Polisi'ne devredilecek. Bu yeni teşkilat, 50 bin personelden oluşacak. AB'ye uyum yasaları çerçevesinde Sınır Polisi uygulaması için bu yıl içinde TBMM'ye yasa tasarısı sunulacak.

JANDARMA'NIN SEVK VE İDARESİ İÇİŞLERİ'NDEN YAPILACAK

-          İçişleri'ne "kağıt üstünde" bağlı olan Jandarma Genel Komutanlığı idari açıdan da İçişleri Bakanlığı'nın kontrolüne geçecek. Jandarma Genel Komutanlığı, kurumu lağvedilecek.

-          Kamu Düzeni ve Güvenliği Müsteşarlığı'nın güçlendirilecek ya da yeni bir Müsteşarlık ihdas edilecek. Operasyonel Jandarma birlikleri Kara Kuvvetleri'ne devredilecek.

-          Jandarma bünyesinde er ve kısa dönem asker görevlendirilmesine de bu süre içinde son verilecek.

Ordu küçülecek ve profesyonelleşecek, paşa sayısı azalacak... Genelkurmay Başkanlığı MSB’ye, Jandarma İçişlerine bağlanacak... Darbelerin dayanağı 35. madde ile askeri yüksek yargı kaldırılacak.  

ANAYASA değişikliğinin damga vuracağı TBMM’nin yeni yasama döneminde, milletvekillerinin mesaisinin büyük bir bölümünü de demokratikleşme çerçevesinde TSK’ya yönelik modernizasyon çalışmaları alacak. Hükümetin, profesyonel orduya geçiş, darbelere dayanak gösterilen mevzuatta değişiklik, askerlik süresi gibi çok sayıda konuda Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ni sivilleştirecek ve TSK’yı asli görevinde daha da etkinleştirecek çok sayıda projesi bu dönemde hayata geçirilecek. Orduda modernizasyon için atılacak adımlar bir paket şeklinde yapılmayacak. Bazı adımlar Anayasa değişikliği çerçevesinde atılacak, TSK’nın İç Hizmet Kanunu, Personel Kanunu gibi mevzuatlarında da değişiklikler ayrı ayrı gündeme gelecek. Orduda modernizasyon kapsamında atılacak bazı adımlar şöyle:

Devlet protokolü değişiyor

TBMM’nin yeni dönemde mesaisinin büyük kısmını harcayacağı Anayasa değişikliği reformu kapsamında devlet protokolü de değişecek. Genelkurmay Başkanı’nın Cumhurbaşkanı, TBMM Başkanı ve Başbakan’dan sonra dördüncü sırada geldiği devlet protokolü uygulamasında sıralama değişecek. NATO toplantılarında tüm ülkelerin Genelkurmay Başkanları Milli Savunma Bakanı’nın arkasında yer alırken Türkiye’de bunun tam tersi olduğu bu tablo değişecek. Halen devlet protokolünde 10. sırada bulunan Milli Savunma Bakanı, NATO toplantılarına Genelkurmay Başkanı katıldığı zaman gitmiyordu. Devlet protokolündeki değişiklikle dünyada “antidemokratik” olarak algılanan bu uygulamaya da son verilmiş olacak.

Savunma Bakanlığı’na bağlanacak

Yeni dönemde hükümetin öncelikli gündem maddeleri arasında Genelkurmay Başkanlığı’nın Milli Savunma Bakanlığı’na, Jandarma Genel Komutanlığı’nın da İçişleri Bakanlığı’na bağlanması konuları geliyor. Halen sadece “Başbakana karşı sorumlu” olan Genelkurmay’ın MSB’ye bağlanması, devlet yönetiminde sivilleşme adına atılacak önemli bir adım olarak görülüyor. Jandarma’nın  İçişleri Bakanlığı’na bağlanmasıyla da güvenlikte çift başlılık ortadan kaldırılacak. Terörle mücadele görevi polise devredilecek, jandarma ve polisin ortak operasyon kabiliyeti geliştirilerek iç güvenlikte etkinlik arttırılacak.

Profesyonelleşerek küçülecek

TSK’nın modernizasyonu kapsamında uzun vadede ordunun küçültülmesi çalışmaları gündeme gelecek. Bu kapsamda askerlik süresinin kısaltılması çalışmasının bu dönem TBMM’den geçirilmesi bekleniyor. Yeni terörle mücadele konsepti kapsamında; ordunun profesyonelleşmesi, sözleşmeli er istihdamı çalışmalarıyla birlikte terörle mücadelede etkin olarak profesyonel askerlerin kullanılmaya başlanacak oluşu da ordunun küçültülmesi kapsamında önemli adımlar olacak.