Kredi kartı borçluları kara listede.Türkiye'de 1 milyon 200 bin kişi kredi borcundan dolayı Merkez Bankası'nın kara listesinde.Kara Listeler Nasıl Silinir ?

Uzmanlar, 9 günlük Ramazan Bayramı tatili öncesinde kredi kartları ve bankaların sunduğu bayram kredi paketlerinin doğru kullanımı konusunda tüketicileri uyarıyor.

Tüketiciler Birliği Genel Başkanı Nazım Kaya, bayramlarda tatil yapmak için bankalardan kredi kullanmayı uygun bulmadıklarını söyledi.

İnsanların 5 günlük ağalık için 5 yıllık köleliği tercih etmelerinin doğru bir seçim olmadığına işaret eden Kaya, ''Bayramı tatil havasında geçirmek için ille de 5 yıldızlı otellerde, yurt dışında tatil yapmak gerekmiyor. Kredilerle kendi geleceğimizi ipotek altına aldırmayı tavsiye etmiyoruz. Dünya ekonomilerinin bir saat sonrasının belli olmadığı ve özellikle ülke yönetimlerinin de değiştiği, para sistemlerinine alt üst olduğu bir dönemde yaşıyoruz. Türkiye'de de 2 ay sonra bankacılık sistemimizin ne olacağını bilmiyoruz. Ayağımızı yorganımıza göre uzatmamız gerekiyor' dedi.

''Bayram alışveriş içindir'' mantığıyla hareket etmenin yanlış olduğunu ifade eden Kaya, bayramları kredi borçlarıyla zehir etmenin iyi bir şey olmadığını kaydetti.

Bazı iş yerlerinin fiyat etiketlerinin yanıltıcı olduğuna dikkati çeken Kaya, şöyle devam etti:

''Tüketicilerin bu noktada bilinçli davranmaları gerekir. Etiket fiyatlarındaki yanıltmalardan dolayı ihtiyacı olmadığı halde ürün alan tüketiciler bulunduğunu biliyoruz. Bunlar alışverişe itici hareketlerdir. '10 lira olursa olmaz, 9.99 olursa alırım' zihniyetiyle alışveriş yapıyoruz. Bu noktada tüketicinin dikkatli olması, kesinlikle ihtiyacı yoksa fiyatlara kanıp alışveriş yapmaması gerekir. Bu, indirimde son nokta mantığını bize yerleştirmek için kullanılan bir yöntem. Tüketicilerin kredi ve ürün reklamlarına kanmaksızın, kendi ihtiyaç ve isteklerini, kendi iradeleri doğrultusunda oluşturmalarını tavsiye ediyoruz. Paramız varsa kral biziz. Başkasını parası ile yaşanan krallıktan hiçbir zaman hayır gelmemiştir. Başkasını zengin edecek alışverişler yapmakla başkalarını mutlu ediyoruz ama kendimizi hüzünlere boğuyoruz.''


1 MİLYON 200 BİN KİŞİ KREDİ KARTI BORCUNDAN DOLAYI KARA LİSTEDE

Kaya, bankalara olan borcun 200 milyar lirayı geçtiğini savunarak, bu borçların nedeninin tatil kredileri, bayramlarda yapılan alışverişler ve tüketicileri yanıltıcı etiketler olduğunu savundu.

Türkiye'de 1 milyon 200 bin kişinin kredi kartı borcundan dolayı Merkez Bankasının kara listesine girmiş durumda olduğuna işaret eden Kaya, ''900 bin kişi de ihtiyaç kredisinden dolayı kara listeye girmiş. Bunlar azımsanacak rakamlar değil. Toplam kredi kartı borçluları içinde yüzde 10'u geçen bir ödenemezlik sıkıntısı söz konusu ama azımsanacak bir rakam değil bu. Yüzde 10'luk bir kitle kredi kartı borçlarını ödeyememekten dolayı kara listeye alınıyor. Kaldı ki ödeyenlerin bir çoğu da ailelerinin yardımıyla, arsasını satmakla, elindeki değerli eşyaları ve bugüne kadar kazandıklarını satmakla, dairesini ve arabasını kaybetmekle borçlarını ödeyebiliyor'' şeklinde konuştu.

Bankaların 2008, 2009 ve 2010 yılında astronomik rakamlarda kar oranları açıkladığını ifade eden Kaya, Türkiye'de bankacılığın altın çağını yaşadığını öne sürdü.

Bankaların 2009 yılında sadece kredi kartlarından elde ettikleri gelirin 5 milyar 700 milyon lira olduğunu belirten Kaya, sözlerini şöyle tamamladı:

''Bu rakamın geçen yıl 6,5 milyar liraya yaklaştığını biliyorum. 20 milyar lirayı geçen yıllık karın 4'te birini bankalar kredi kartı faizinden elde ediyorlar. Tüketicilerimiz ihtiyaç listesi yaparak alışverişe çıksınlar. Bütçeleri çerçevesinde hareket etsinler. Bayram, savurganlık sezonu değildir. Sadece dostlarla güzellikleri paylaşma sezonudur. Bayramları bütçeleri aşmanın, kart limitlerini sıfırlamanın olduğu bir zaman dilimi değil, sadece gülmenin limitsiz yaşanacağı bir zaman olarak geçirilmesini tavsiye ediyoruz. Gülmede limitsiz, harcamada limitli bir bayram yaşanmalı.''

Kara Listede miyim? Kara Listeden Nasıl Çıkabilirim?

Bugüne kadar halk arasında kara liste olarak bilinen negatif kredi kayıtlarıyla ilgili pek çok yazı yayınladık. Ancak hala birçok okurumuzdan “kara listeden adımın silinmesini istiyorum” tarzında emailler geliyor. Bugünkü yazımızda şimdiye kadarki tüm yazılarımızı özetleyen kısa soru-cevaplarla, kara liste ile ilgili merak ettiklerinizi yanıtlamaya çalıştık. Kara listeyle ilgili kapsamlı bilgi sahibi olmak için lütfen tüm maddeleri dikkatle okuyun. Daha fazla bilgi almak istediğiniz konular için ilgili linklere tıklayın.

1. Kara liste nedir ?

Kara liste aslında Merkez Bankası tarafından tutulan, kişiler ve kurumlar bazında sorunlu bireysel krediler, çek ve senetler ile ilgili bir veritabanına halk arasında verilen isimdir. Ancak kredi ve kredi başvuruları sırasında referans alınan bir başka kaynak vardır. Bu ikinci kaynak KKB kayıtları (bkz. Kredi Kayıt Bürosu) olarak geçer. Halk arasında kara liste olarak tabir edilen kayıtlar, bu iki ayrı kurum tarafından oluşturulmuş veritabanlarından meydana gelmektedir.

2. Merkez Bankası kayıtları ve KKB kayıtları arasında ne fark var ?

KKB, üyeleri bankalardan oluşan bir kuruluştur. Bu kuruluş tarafından saklanan veritabanı kredi ve kredi kartı başvurularınızda, bir çok banka tarafından Merkez Bankası veritabanına kıyasla öncelikli referans olarak kullanılır. KKB ile ilgili geçmişte yazdığımız makalemizde de görebileceğiniz gibi, bu veritabanında Merkez Bankası kayıtlarının aksine sadece sorunlu kayıtlar değil, kişilerin sahip oldukları bireysel kredi veya kredi kartları kullanımlarıyla ilgili oldukça detaylı bilgiler saklanmaktadır.

3. 2009’daki sicil affında hangi kayıtlar silindi ? Neden hala bankada kaydım görünüyor ?

Sicil affıyla ilgili yasa sadece Merkez Bankası veritabanı kayıtlarında yer alan sorunlu bireysel krediler, çek ve senetlerle ilgili kayıtların; bu kayıtlara sebep olan borçların belirtilen bir tarihe kadar geri ödemesinin tamamlanmış olması durumunda silinmesi şartını gerektiren bir yasal düzenlemedir. KKB tarafından tutulan kayıtlarla ilgili bir yaptırım veya hüküm içermez.

4. Ne yaparsam kara listeye girerim ? Yeni başvurularım nasıl sonuçlanır ?

Kullanılan kredi kartı, bireysel kredi, çek ve senetlerden dolayı takip başlatılması durumunda iki veritabanında (Merkez Bankası ve KKB) ilgili kişi nezdinde takip kaydı yaratılır. İdari ve kanuni takip olarak iki tür takip bulunur. Yasaya göre 90 günü aşan gecikmeler hakkında yasal takip başlatılır. İdari takip de ise bu süre bankaya göre değişir. (bkz. kanuni ve idari takip arasındaki farklar)

Bireysel kredi / kredi kartı geri ödemelerinde yaşanan gecikmeler ise sadece KKB veritabanında yer alır. Krediler için gecikme durumu, kredi sözleşmesinde yer alan geri ödeme planında belirtilen tutarların tarihlerinde yatırılmaması durumunda oluşur. Kredi kartlarında ise ekstrede belirtilen asgari ödeme tutarının son ödeme tarihinde yatırılmaması durumunda oluşur.

Bir ay ödemeyip, ertesi ay iki aylık ödeme yapsanız bile gecikmenin oluştuğu tarihi takip eden ay içinde gecikmeyle ilgili kayıt KKB’ye iletilir. Ancak bu kayıt yeni kredi veya kredi kartları başvurularında gecikme durumu devam etmiyorsa olumsuz bir sonuç doğurmayacaktır. Başvuru sırasında devam eden bir gecikme olması durumundaysa, hiçbir banka başka bir bankayla geri ödeme sorunu yaşayan tüketiciye kredi veya kredi kartı vermek istemeyeceğinden olumsuz netice doğurabilir.

5. Kara listede olup olmadığımı nasıl öğrenebilirim ?

Merkez Bankası bünyesinde tutulan veritabanındaki kayıtların T.C. Merkez Bankası’nın kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları kapsamına girmesinden dolayı, gerçek ve tüzel kişiler kendilerine ait bilgileri talep edebilirler. Nasıl başvuru yapılacağıyla ilgili buraya tıklayın.

KKB ise kendi kayıtlarını bireysel kullanıcılara açmamaktadır. Tüketiciler bu veritabanındaki kendilerine ait bilgilere bir üye kuruluş, yani kredi başvurusu yapacakları banka aracılığıyla ulaşabilmekteler. Bu bilgiyi edinmek için kredi başvurusunda bulunmuş olduğunuz bankanın, KKB’nin Müşteri İtirazları Değerlendirme Sistemi aracılığı ile bu talebinizi KKB’ye iletmesi şarttır. KBB’nin konuyla ilgili detaylı yazısını okumak için buraya tıklayın.

6. Benim hiçbir bankaya borcum yok. Hiç gecikmeye veya takibe düşmedim. Kaydım kesinlikle hatalı. Ne yapmalıyım ?

Hatalı kayıt sebepleri çok geniş olmakla beraber geçmişe göre çok daha az rastlanmaktadır. Bu nadir rastlanan durumla ilgili olarak yapılması gerekenlere bu yazımızdan ulaşabilirsiniz.

7. Hangi durumlarda kayıtlarda düzeltme yapılır ? Düzeltme yapılması için ne yapmalıyım ?

Merkez Bankası kayıtlarında olsun, KKB kayıtlarında olsun bir kişiye ait kaydın mevcut durumu yansıtmaması durumunda, kaydı yaratan banka aracılığı ile kayıtların güncel durumu yansıtacak şekilde güncellenmesi için talep yapılabilir. Bunun için kaydı yaratan bankaya yazılı olarak başvurmak gerekmektedir.

8. Tüm borçlarımı ödedim, hakkımda idari takip de yok. Kara listeden çıkmış mıyımdır ? Neden hala kredi alamıyorum ?

Bu konuyla ilgili yasal bir düzenleme bulunmamakta ve dönem dönem bankaların kredi politikalarına göre değişiklik göstermekle beraber, geri ödemesi tamamlanmış ve hakkında takip süreci sona ermiş kayıtlar takip süreci sona erdikten 5 sene sonra silinir. Geri ödemesi hiç gerçekleşmemiş takiplerde borçlar hukuku devreye girer ve 10 senelik bir zaman aşımı söz konusu olur. Ancak 5 sene sonradan kara listeden çıkmış olmanız, bankaların size yeni başvurularınızda kredi açacağı anlamına gelmemektedir. Banka kredi politikaları çerçevesinde kendi kayıtlarını kullanarak kredi verip vermeme hakkına sahiptir.

9. Kara liste kaydımı sildirebilir miyim ?

Yanlış bir kayıt söz konusu değilse kayıtların silinmesi mümkün değildir.

10. Kaç yıl kara listede kalacağım ?

Gecikmelerde kayıtlar 12 ay geriye gitmektedir. Takibe düşmüş, daha sonra geri ödemesi tamamlanıp takip statüsü düzelmiş kayıtlarda ise 5 senelik bir süre söz konusudur. Geri ödemesi tamamlanmamış kayıtlarda ise zaman aşımı 10 senedir.

11. Geçmişte hakkımda idari / kanuni takip başlatılmıştı, ama borcumu faizi ile birlikte geri ödedim. Şimdi kredi alabilmek için ne yapmalıyım ?

Öncelikle bankalarla borç ilişkisi yerine mevduat ilişkisi kurmanız, çalıştığınız şube ve çalışanlarla bir iletişim kurmanıza yardımcı olur. Söz konusu bankanın kredi dışı ürünlerini (otomatik ödeme, yatırım fonu, mevduat vb.) yoğun olarak kullanmaya özen gösterin. Üç ila altı ay arası, böyle bir ilişki kurduktan sonra geçmişteki takip kayıtlarınızla ilgili durumun sona erdiğini gösteren belgelerle başvurunuzu şubenizden şahsen yapın.

Kaynak: http://www.tuketicifinansman.net