Uzman Jandarma kaynakları , 18 yaşını bitirmiş ve 24 yaşını geçmeyen en az Lise veya dengi okul mezunu erkeklerden;
Muvazzaf askerlik hizmetini yapmış olanlardan en az iki yıl içerisinde müracaat edenlerden,
• Muvazzaf askerlik hizmetini yapmamış olan kişilerden temin edilir.
2004 yılı itibarı ile 3466 sayılı Uzman Jandarma kanununa getirilen ek madde ile sadece Jandarma Bando Komutanlıklarında istihdam edilmek üzere , 18 yaşını bitirmiş ve 24 yaşını geçmeyen en az Lise ve dengi okul mezunu bayanlarda Uzman Jandarma kaynakları arasında yer alır bendi eklenmiştir.
Uzman Jandarma'lar 1 yıl süren Ankara Beytepe Jandarma Okullar Komutanlığındaki eğitimlerine müteakip kıta'larındaki görevlerine naspedilirler. Uzman Jandarmalar muvazzaftırlar ve 3466 sayılı Uzman Jandarma
Kanununa tabidirler. Astsubay ve Subaylarda 15 yıl olan mecburi hizmet süresi Uzman Jandarmalarda 10 yıldır.
Uzman Jandarma Uzman Erbaş'lar ile Erbaş ve Er'lerin üstü olup , disiplin ve cezaî müeyyideler ile yargılama usulü bakımından erbaşlarla aynı hükümlere tâbi tutulurlar. Yaş hadleri 56'dır. Askerî öğrencilerle astlık ve üstlük münasebetleri yoktur. Uzman jandarmalar, mülkî görevlerinin ifası sırasında işledikleri suçlardan dolayı 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun hükümlerine tâbidirler. Uzman Jandarmalar 1 yıllık eğitime müteakip atandıkları birliklerde 6 ay süreyle görevbaşı eğitimine tabi tutulurlar.
Uzman Jandarma Adayı
Jandarma Genel Komutanlığı bünyesinde görev yapan Uzman Jandarmalar ilk olarak 1989 yılında Jandarma teşkilatına kazandırılmış ve o günden bu yana Jandarma teşkilatının her birim ve branşında görev yapmaktadırlar. Türkiye'nin ‘'lik gibi büyük bir alanında emniyet ve asayiş hizmetlerini yerine getirmekte olan Jandarma Genel Komutanlığı kendi içerisinde pek çok dal ve branşa ayrılmış olup, bu yapılaşmasını halen
sürdürmektedir. 1998 yılına kadar Afyon Emirdağ'da ve Ankara Güvercinlik'te bulunan Jandarma Okullar Komutanlığındaki okullarda Uzman Jandarmalar eğitilerek mezun edilmiş ve Jandarma teşkilatındaki saflarında yerlerini almışlardır. 1989 yılında birinci ve ikinci dönem olmak üzere iki dönem mezun veren bu okullar 1990 yılından itibaren her yıl bir dönem mezun vermeye başlamışlardır. Her yıl sayısı değişmekle birlikte günümüzde dönem içerisinde toplam 1300'e yakın Uzman Jandarma mezun olmakta ve kıtalarına naspedilmektedirler.
Ülkemizde bilinen genel kanının aksine Uzman Erbaş'lardan aldıkları eğitim ve görev bakımından daha farklı olan Uzman Jandarma'lar her zaman Uzman Erbaş'lar ile karıştırılmaktadırlar. Belediye sınırları dışında emniyet ve asayiş hizmetini yürütmek ile görevli olan Jandarma Teşkilatı içerisinde bir polis memurunun aldığı tüm eğitimleri alan Uzman Jandarma'lar bulundukları kıtalarda da aldıkları çeşitli eğitimlerin ardından da Jandarma Trafik , Olay Yeri İnceleme, Kaçakçılık , Çocuk Suçları, Muhabere,Kriminal, Karakol, İstihbarat, Arama Kurtarma, gibi dallarda branşlaşmaktadırlar.
Uzman Jandarma Çavuş
Uzman Jandarma'lar kadrolarında belirtilen görevler ile zabıta memuru olarak, 2803 sayılı Jandarma Teşkilat, Görev ve Yetkileri Kanununun verdiği görevleri yapar ve yetkileri kullanırlar.Her rütbede normal bekleme süresi 3, en fazla bekleme süresi ise sıhhi izin süreleri hariç 4 yıl olup, terfiler her yıl 30 Ağustos tarihinde yapılır.Uzman Jandarmalar hakkında her yıl yönetmelikte belirtilen esaslar dahilinde askeri ve mülki olmak üzere iki çeşit sicil belgesi düzenlenir.Askeri ve mülki sicil belgelerinin yıllık sicil notu ortalaması sicil tam notunun % 60 ve yukarısı olan Uzman jandarmalara kademe ilerlemesi yaptırılır. Kademe ilerlemesi şartları 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununa göre yapılır. Mülki görevi bulunmayan Jandarma birliklerinde görev yapanlar için sadece askeri sicil belgesi düzenlenir.
Rütbe bekleme süresi içinde asgari iki yıllık sicili bulunan ve bu sicillerinin ortalaması sicil tam notunun % 60 ve daha yukarısı olanlar bir üst rütbeye terfi ettirilirler.
Uzman Jandarma Birinci kademeli Çavuş
Uzman Jandarmalar her yıl belirlenen tarihlerde yönetmeliğe göre belirlenecek sınavlara müteakip Jandarma Astsubay meslek Yüksekokulu JAMYO bünyesinde görecekleri eğitimin ardından Jandarma Astsubayı olarak göreve devam ederler. Astsubaylığa nasbedilenlerin mecburi hizmet süresi Uzman jandarma Çavuşluğa nasıp tarihinden itibaren 15 yıldır.Uzman Jandarmalara 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununda Uzman Jandarmalar için belirlenen gösterge tablosuna göre aylık verilir.
Uzman Jandarmalar Türk Silahlı Kuvvetleri Kıyafet Yönetmeliğinde belirtilen kıyafeti giyerler. Uzman Jandarma adaylarının giyim, kuşam ve istihkakları askeri öğrenciler gibi düzenlenir. Uzman Jandarmaların giyimi kuşamı ve istihkakları ise 747l sayılı Kanuna göre verilir.Uzman Jandarmalar, Uzman Jandarma çavuş rütbesine nasbedildikten sonra görev başı eğitimini müteakip, bedeli karşılığında zati tabanca edinebilir ve zati tabancalarını sivil ve resmi elbise ile görevli olmadıkları zamanlarda da taşıyabilirler. Emeklilik durumunda, emekli subay ve astsubaylara uygulanan statüde zati tabanca taşıma ruhsatı verilir.
Uzman Jandarma Sekizinci Kademeli Çavuş
Uzman Jandarmalar mevcut hükümlere göre Kamu Konutlarından istifade ederler.Jandarma Genel Komutanlığının belirleyeceği esaslara göre sosyal tesislerden faydalanırlar.
Uzman Jandarmaların Rütbeleri aşağıda gösterildiği şekildedir;
• Uzman Jandarma Çavuş Uzm.J.Çvş.
• Uzman Jandarma Birinci Kademeli Çavuş Uzm.J.I.Kad.Çvş.
• Uzman Jandarma İkinci Kademeli Çavuş Uzm.J.II.Kad.Çvş.
• Uzman Jandarma Üçüncü Kademeli Çavuş Uzm.J.III.Kad.Çvş.
• Uzman Jandarma Dördüncü Kademeli Çavuş Uzm.J.IV.Kad.Çvş.
• Uzman Jandarma Beşinci Kademeli Çavuş Uzm.J.V.Kad.Çvş.
• Uzman Jandarma Altıncı Kademeli Çavuş Uzm.J.VI.Kad.Çvş.
• Uzman Jandarma Yedinci Kademeli Çavuş Uzm.J.VII.Kad.Çvş.
• Uzman Jandarma Sekizinci Kademeli Çavuş Uzm.J.VIII.Kad.Çvş.
