Hemen her
toprak cinsinde büyüyebilen aynısafa çiçeği yılın her ayı bulunabilir. Dünyanın
çeşitli bölgelerinde doğal olarak yetişmekle birlikte en sık Avrupa, Batı Asya
ve Amerika Birleşik Devletleri’nde görülmektedir. Papatya, kasımpatı ve
yakubotu ile aynı aileden olan bitkinin dalları 30-60 santim arası
boylanabilir. İlkbahar aylarında çiçek açan aynısafanın kurutulmuş
taçyaprakları çeşitli kültürlerde ilaç yapımında kullanılmaktadır. Aynısafa
çiçeği yaprakları genellikle ağız yoluyla alınmaz, daha çok çiçek yaprakları
ile hazırlanan kremler kesik, yanık tedavisinde harici olarak kullanılır.
Latincesi Calendula officinalis olan ve
kadife çiçeği olarak da bilinen aynısafa ürünlerini merhem, öz, yağ ve çay
formunda bulabilirsiniz. Hangi forma olursa olsun aynısafa ürünleri ışık ve
nemden korunarak muhafaza edilmeli ve raf süresi 3 yılı aşan ürünler
kullanılmamalıdır.
§ Anti bakteriyeldir
§ Kulak enfeksiyonlarında kullanılır
§ Kolajen üretimini arttırır
§ Boğaz ağrısına iyi gelir
§ Vücudu toksinlerden temizler
§ Ağız içi iltihaplanmalara iyi gelir
§ Mide kanserine karşı koruma sağlar
§ Mide ülserine iyi gelir
§ Yüksek miktarda antioksidan içerir
§ Krampları açar
§ Sindirimi kolaylaştırır
§ Sakinleştirici etkisi vardır
Aynısafa Çayı Nasıl Hazırlanır?
Aynısafa çayı hazırlamak için sarı bazen
de turuncu olan aynısafa çiçeğinin kurutulmuş yapraklarını kullanmalısınız.
Tavsiye edilen oran, bir bardak çay hazırlamak için bir çay kaşığı aynısafa
kurusu kullanmanız. Kurutulmuş yaprakları kaynamış suya attıktan sonra 10-15
dakika bekletin. Bir kaç denemeden sonra çayın tadına göre kendi ölçünüzü
belirleyebilirsiniz. Günde 10-15 gram aynısafa çiçeğinden 2-3 bardak çay
hazırlayarak tüketebilirsiniz. Aynısafa yapraklarını farklı bir şekilde
tüketmek isterseniz salatalarınızda kullanabilirsiniz.
Aynısafa Çiçeğinin Sağlığa Faydaları
Aynı safa çiçeğiyle hazırlanmış
merhemler, sular, özler genellikle cilt yaralanmaları, yanma ve kesik
tedavisinde kullanılır. Çiçek bu tip yaraların daha hızlı iyileşmesinde oldukça
etkilidir. Aynısafa merhemi ayrıca basur tedavisinde kullanılmaktadır. Etkileri
konusunda bilimsel bir araştırma sonucu yoktur ancak tahminler yaralı bölgeye
olan kan akışını hızlandırarak hücrelerin daha çok oksijen almasını sağladığı
yönündedir. Bitki uzmanları aynısafa çiçeği yağını güneş yanığına karşı da
önermektedir.
Deri iltihabı (dermatit) tedavisinde
yardımcı olarak kullanılabilir. Özellikle meme kanseri nedeniyle radyasyon
terapisi gören kadınların ciltlerinde oluşabilecek iltihaplar için tavsiye edilmektedir.
Aynısafa içeren kulak damlaları bazen
çocuklarda kulak enfeksiyonu tedavisinde kullanılmaktadır. Bu alanda yapılan
bir kaç çalışma kulak damlası olarak kullanmanın yan etkileri olmadığı
yönündedir.
Dolaylı yoldan sağlığa faydası ise
bahçelerde oluşan haşeratı kovmak için kullanılabilmesidir. Güzel görünen ancak
nahoş bir kokusu olan aynısafa çiçeği dış mekanlardaki böceklerden herhangi bir
kimyasal madde kullanmadan kurtulmanızı sağlayabilir.
Aynısafanın Tarihi
Bitki 12 yüzyıldan beri başta Avrupa
ülkeleri olmak üzere çeşitli ülkelerde tıbbi amaçlı olarak kullanılmaktadır.
Günümüzde aşağı yukarı her kıtada yetişen bitki, ilaç sektöründe cilt
hastalıkları ve yaralanmaları için üretilen bazı merhemlerde aktif bileşen
olarak yer alıyor.
Aynısafa Çayının Yan Etkileri
Aynısafa çiçeği çocuklarda sadece harici
olarak kullanılmalıdır. Cilt yaralanmalarında etkili olmasına karşın açık
yaralarda doktor gözetimi olmadan kullanmayın. Papatya ailesinden çiçeklere
alerjisi bulunanların aynısafa’ya alerjisi olma olasılığı yüksektir. Alerji
kendini deride kızarıklık ve döküntü olarak gösterebilir.
Hamile ve emziren kadınlar aynısafa
takviyesi kullanmamalıdır. Ayrıca gebe kalma üzerinde olumsuz etkisi olduğu
düşünülen bitki hamile kalmaya çalışan kadınlara tavsiye edilmez.
Aynısafanın ilaçlarla ve diğer
bitkilerle etkileşimi hakkında bir çalışma bulunmamaktadır. Ağız yoluyla
alındığında tansiyon ilaçları ve diyabet ilaçları ile etkileşime
geçebileceğinden doktorunuza danışınız.